سیستم هوشمند موتورخانه چیست ؟

سیستم کنترل هوشمند موتورخانه، سامانه ای است که از طریق آن تجهیزات داخل موتورخانه متناسب با نیاز حرارتی داخل ساختمان به کارگرفته می شوند، تشخیص این نیاز از طریق سنسورهای داخل و خارج ساختمان و با توجه به شرایط محیطی توسط سیستم هوشمند انجام می پذیرد، این امر باعث می گردد تا علاوه بر کاهش مصرف سوخت موتورخانه میزان استهلاک تجهیزات کاهش یافته و آسایش حرارتی داخل ساختمان در حد استاندارد خود تنظیم گردد.


در حال حاضر جهت تنظیم دمای آب مورد نیاز گرمایشی و مصرفی ساختمان در موتورخانه از ترموستات‌های معمولی استفاده می‌شود که توسط متصدی موتورخانه بر روی دمای ثابت تنظیم می گردد و بر اساس نقطه تنظیم شده نسبت به خاموش و روشن کردن مشعل‌ها اقدام می شود، از معایب اصلی این ترموستات‌ها عدم واکنش در مقابل تغییرات دمای هوای خارج ساختمان و همچنین وضعیت عملکردی در ساعات مختلف شبانه روز می‌باشد. به همین خاطر در صورت افزایش یا کاهش دمای هوای محیط خارج ساختمان موتورخانه با دمای ثابت کار می‌کند که موجب ایجاد گرمای بیشتر یا کمتر از حد مورد نیاز ساختمان می‌شود که عملاً بدون استفاده به هدر می‌رود. همچنین در ساختمان‌های اداری در هنگام شب یا ساعات غیر اداری نیز موتورخانه به فعالیت خود و تولید گرمای بدون استفاده ادامه می‌دهد. جهت رفع این مشکل، استفاده از سیستم‌های کنترل هوشمند موتورخانه با قابلیت برنامه‌ریزی ساعتی و هفتگی و همچنین مجهز به حسگر دمای محیط، توصیه می‌گردد.
این سیستم که دارای چند حسگر در محیط خارج ساختمان و داخل موتورخانه می باشد، با اندازه‌گیری دمای محیط خارج ساختمان، دمای آب گرم مورد نیاز را (با خاموش یا روشن کردن مشعل‌ها) به نحوی تنظیم می‌کند که آب گرم مورد نیاز بر اساس شرایط موجود ساختمان تامین شود. در حقیقت با این روش، انرژی گرمایی متناسب با نیاز ساختمان تولید و از هدر رفت گرمای اضافی جلوگیری می‌گردد.
به همین خاطر استفاده از سیستم هوشمند موتورخانه ضمن کاهش استهلاک تجهیزات موجب می گردد تا مصرف گاز (بر حسب متر مکعب) در ساختمان های مسکونی حدود ۱۵درصد و در ساختمان های غیر مسکونی حدود ۴۵ درصد کاهش یابد، از آنجاییکه مبالغ قبوض گاز به صورت پلکانی محاسبه می شود، لذا مبالغ صرفه جویی ریالی در ساختمان های مسکونی حدود ۳۰ درصد کاهش پیدا خواهد کرد.


بنابراین با توجه به عدم کارایی دقیق و محدودیت های کنترلرهای دستی، ضرورت استفاده از سیستم های کنترل هوشمند به منظورهای زیر آشکارتر می گردد :


ایجاد محیطی مطلوب برای افراد حاضر در ساختمان
استفاده بهینه از تجهیزات و افزایش عمر مفید آنها
ارائه سیستم کنترلی با قابلیت عملکرد برنامه ریزی زمانی
کاهش چشمگیر هزینه های مربوط به نگهداری و بهینه سازی و صرفه جویی در مصرف انرژی
عدم نیاز به پیمانکار دائمی ساختمان
امکان مانیتورینگ (نمایش) و کنترل تمامی نقاط تحت کنترل سیستم
امکان مشاهده مشکلات اساسی موجود در موتورخانه بر روی نمایشگر دستگاه به دلیل وجود سیستم عیب یاب
با توجه به یکپارچه سازی موتورخانه، تمام تجهیزات بصورت هماهنگ کارکرده و امکان تداخل و بروز مشکلات ناشی از عدم هماهنگی از بین می رود، بطور مثال در صورت نصب سیستم هوشمند دیگر عدم هماهنگی بین تأمین آب گرم مصرفی (بهداشتی) و آب گرم چرخشی در رادیاتورها وجود نخواهد داشت.
راهبری و کنترل صحیح تجهیزات موتورخانه شامل کنترل مشعل ها و پمپ ها
کاهش تولید و انتشار آلاینده های زیست محیطی و …


هدف استفاده از سیستم کنترل هوشمند موتورخانه چیست ؟


کاهش مصرف سوخت موتورخانه ساختمان
تثبیت دما به همراه ایجاد آسایش حرارتی در داخل ساختمان
تأمین و تثبیت دمای مناسب آب گرم مصرفی (تنظیم شده توسط کاربر) در طی ۱۲ ماه سال به خصوص در مواقع پر مصرف مانند روزهای تعطیل در ساختمان های مسکونی
قابلیت کنترل زمانی موتورخانه جهت ساختمان های غیر مسکونی و به تبع آن خاموشی موتورخانه در مواقع غیر ضروری


از جمله فواید استفاده از سیستم های هوشمند موتورخانه :
برطرف ساختن محدودیت کنترلی در ترموستات های دستی موجود در موتورخانه ها
راهبری و کنترل صحیح تجهیزات موتورخانه شامل مشعل ها و پمپ های سیرکولاسیون
بهینه سازی در عملکرد تجهیزات موتورخانه و به تبع آن جلوگیری از مصرف بیهوده سوخت و انرژی الکتریکی
تثبیت محدوده آسایش حرارتی ساکنین ساختمان در محدوده تنظیم شده توسط کاربر
با توجه به کاهش مدت زمان کارکرد تجهیزات استهلاک و هزینه های مربوطه نیز کاهش و عمر مفید آنها افزایش خواهد یافت
تثبیت دمای آب گرم مصرفی بر روی درجه حرارت تنظیم شده توسط کاربر در شرایط مختلف در طی ۱۲ ماه سال
در اختیار قرار دادن یک سیستم کنترلی با قابلیت برنامه ریزی زمانی جهت ساختمان های غیر مسکونی
کاهش چشمگیر هزینه های سرویس و نگهداری تاسیسات موتورخانه مرکزی و نیز عدم نیاز به پیمانکار دائمی ساختمان
کاهش تولید و انتشار آلاینده های زیست محیطی و …


صرفه جویی مصرف انرژی حاصل از عملکرد سیستم هوشمند از چه طریقی حاصل می گردد ؟


۱- سیستم کنترل آبگرم چرخشی داخل ساختمان (رادیاتورها) بر اساس تغییرات دمای محیط خارج ساختمان :


در زمان طراحی و ساخت تأسیسات ساختمان ظرفیت تجهیزات مورد استفاده بر اساس شرایط پیک بار طراحی و اجرا می گردد، از آنجاییکه شرایط دمای محیط در اکثر مواقع در حالت پیک خود قرار ندارد به همین خاطر تغییرات دمای محیط موجب افزایش و یا کاهش دمای داخل ساختمان شده که این امر به دلیل ثابت بودن درجه حرارت آبگرم چرخشی (دیگ) بر روی یک عدد تنظیم شده اتفاق می افتد. در حالیکه سیستم کنترل هوشمندبا توجه به بررسی شرایط دمایی داخل موتورخانه، ساختمان و خارج ساختمان به صورت لحظه ای نیاز حرارتی ساختمان را بررسی کرده و انرژی مربوطه را توسط کنترل مشعل ها و پمپ های سیرکولاسیون دقیقاً بر طبق نیاز تنظیم می نماید.


۲- سیستم هوشمند تأمین آبگرم مصرفی بر اساس میزان مصرف و پرت انرژی :


بطور معمول آبگرم مصرفی در مخازن مربوطه جهت استفاده در مقاطع زمانی مختلف ذخیره می گردد و نیز با توجه به اینکه زمان پیک مصرف در ساختمان های مختلف متفاوت می باشد، سیستم کنترل هوشمند قابلیت تنظیم درجه آبگرم مصرفی را در ۲ سطح دمایی مختلف در زمان ها و روزهای مورد نظر داشته تا از تولید بیش از حد انرژی در مقاطع غیر ضروری جلوگیری گردد. بطور مثال سیستم کنترل هوشمند این قابلیت دارد تا برای یک ساختمان مسکونی درجه آبگرم مصرفی را در طی روز یا در روزهای تعطیل که مصرف آبگرم بهداشتی بیشتر می باشد در درجه بالاتر و در طول شب که مصرف آبگرم بهداشتی کمتر می باشد در درجه پایین تری تنظیم نماید.


۳- کنترل کارکرد موتورخانه بر اساس زمان کاربری و استفاده از ساختمان :


از مزایای دیگر سیستم‌های کنترل هوشمند موتورخانه قابلیت برنامه‌ریزی می‌باشد که می‌توان از این طریق برنامه کاری ساختمان را مشخص کرد تا موتورخانه فقط در ساعاتی که افراد در ساختمان حضور دارند و یا مواردی که نیاز است، راه‌اندازی گردد. در این صورت در روزها و در زمان‌هایی که ساختمان (معمولاً ساختمان‌های اداری و تجاری) خالی از سکنه است، موتورخانه خاموش بوده و صرفه جویی قابل ملاحظه‌ای در مصرف سوخت و هزینه‌های مربوطه ایجاد می‌شود.