دانشگاه صنعتی امیرکبیر یکی از با سابقه ترین موسسات آموزش عالی کشور در زمینه فنی و مهندسی است. این دانشگاه در طول سال ها فعالیت مستمربه خصوص بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی، با بیش از سی هزار نفر دانش آموخته فنی و مهندسی خدمات گسترده ای در راستای اهداف آموزش عالی و تحقیقاتی کشور ارائه کرده است.این دانشگاه فعالیتهای خود را تحت عنوان پلی تکنیک تهران از سال ۱۳۳۷ آغاز نمود و به مرور زمان به لحاظ کمی و کیفی گسترش فراوانی یافت به صورتی که امروز این دانشگاه بعنوان "مادر دانشگاههای صنعتی کشور" تلقی می شود و با سابقه بیش از نیم قرن فعالیت درخشان، توانسته است با توسعه فعالیت های آموزشی، تحقیقاتی و دانشجویی، جایگاهی برتر را در میان مراکز علمی تحقیقاتی به خود اختصاص دهد.از جمله افتخارات این دانشگاه می توان به این موارد اشاره کرد:* کسب عنوان قطب علمی در رشته های مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی شیمی، مهندسی نساجی، مهندسی پزشکی، مهندسی هوافضا، مهندسی عمران و مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات* کسب رتبه ممتاز در جشنواره خوارزمی و دریافت ده ها جایزه در این جشنواره و عناوین برتر المپیادهای دانشجویی ملی و بین المللی* کسب عناوین ارزنده توسط دانشجویان نخبه و خلاق از رقابت های مختلف علمی دانشجویی در سطح جهان؛ از جمله کمیکار و رباتیک* کسب رتبه اول تحقیقات در میان دانشگاههای فنی مهندسی کشور در چندین دوره ارزشیابی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری* کسب رتبه اول ارتباط صنعت با دانشگاه و انجام طرح های مهم ملی* ارتباطات بین الملل علمی دانشگاهی و امضای تفاهم نامه با دانشگاههای معتبر جهان* انعقاد تعداد متنابهی قرارداد پژوهشی و تحقیقاتی با مراکز مختلف علمی و صنعتی* جذب نخبگان و استعدادهای درخشان و اعطای تسهیلات به آنان از جمله امکان تحصیل همزمان دو رشته دانشگاهی برای دانشجویان ممتاز و ورود به مقاطع ارشد و دکترا بدون کنکور* برخورداری از آزمایشگاه های مدرن و مجهز و انجام پروژه های شاخص ملی از جمله ساخت سریعترین ابررایانه سوپرکلاستر و طراحی، ساخت و پرتاپ ماهواره* برگزاری دوره های آموزشی مجازی در مقطع کارشناسی ارشد* برگزاری کنفرانس ها، سمینارها و همایش های مختلف علمی در سطوح ملی و بین المللی* پیشرو در پژوهش هسته ای و نقش آفرینی اساتید و دانشجویان در موفقیت کشور جهت دستیابی به چرخه سوخت هسته ای* افتخار بهره مندی از «چهره های ماندگار»، اساتید و دانشجویان «نمونه» کشوراختتامیه مسابقات علمی ربوكاپاختتامیه مسابقات علمی ربوكاپ دانشگاههای كشور در دانشگاه امیركبیرمحوطه روبروی سالن اجتماعات مرکزی دانشگاهمحوطه روبروی سالن اجتماعات مرکزی دانشگاهدر حال حاضر این دانشگاه با داشتن ۱۵ دانشکده شامل: مهندسی برق، مهندسی پزشکی، مهندسی پلیمر، ریاضی و علوم کامپیوتر، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی عمران و محیط‌زیست، مهندسی هسته‌ای و فیزیک، مهندسی‌کامپیوتر و فناوری اطلاعات، مهندسی مکانیک، مهندسی معدن و متالورژی، مهندسی نساجی، مهندسی نفت، مهندسی کشتی سازی، و مهندسی هوافضا و هم چنین سایت مجهز آموزشی و پژوهشی در بندرعباس و یک واحد دانشگاهی در ماهشهر با بیش از ۴۵۰ کادر آموزشی تمام وقت و با ظرفیت قریب به ده هزار دانشجو در ۳۵ گرایش مقطع کارشناسی، حدود ۹۰ گرایش کارشناسی ارشد و ۳۶ دوره تحصیلی در مقطع دکترا و هم چنین فرا دکترا، به تربیت نیروی های متخصص و پژوهشگر مورد نیاز جامعه پرداخته است و تاکنون با تربیت بیش از سی هزار نفر در مقاطع مختلف رشته های فنی و مهندسی و علوم پایه نقش سازنده ای را در جهت شکوفایی صنعت، اقتصاد و پایه های مدیریتی کشور بر عهده داشته است.این دانشگاه علاوه بر این، در ۷ گروه آموزشی مستقل؛ شامل mba، فلسفه علم، آینده پژوهی، فرهنگ و معارف اسلامی، زبان خارجی، تربیتبدنی و شیمی نیز به ارائه خدمات آموزشی میپردازند.دانشگاه صنعتیامیرکبیر به موازات فعالیتهای گسترده آموزشی به اقدامات ارزندهای در زمینه پژوهش و گسترش روند تحقیقات به عنوان پشتوانه کیفیت آموزشی و نیز پایه و اساس رشد تکنولوژی و توسعه ملی اهتمام ورزیده و توانسته است در هر دو زمینه آموزش و تحقیق به موفقیتهای چشمگیری نائل گردد. در همین راستا دانشگاه دارای مراکز تحقیقاتی و پژوهشی مختلفی نیز میباشد از جمله پژوهشكده های: علوم، فنآوری و مهندسی نانو، فناوری اطلاعات و ارتباطات (ict)، توسعه علوم و فناوری فضا،انرژی و طراحی فرآیند، نفت، گاز و پتروشیمی، محیط زیست، فنآوری های نو، فنآوری مخابرات و الكترو مغناطیسی كاربردی، بهره برداری ایمن شبكه، مواد و فناوری های پیشرفته در نساجی، پرتو فرآیند، اپتیك، لیزر و فتونیك، حمل و نقل و سامانه های هوشمند و همچنین مراکز تحقیقاتی شامل: فرآیندهای غذایی و فنآوری زیستی، تكنولوژی و دوام بتن، صنایع و بهره وری، نقشه برداری و اطلاعات مكانی می باشد.شایان ذکر است دانشگاه علاوه بر مراکز تحقیقاتی و پژوهشی، از واحد مدیریت مراکز رشد و کارآفرینی با استعداد ۱۸ شرکت به عنوان زیرمجموعه بهره مند می باشد.کتابخانهکتابخانه مرکزیکتابخانه و مراکز اسناد و مدارک علمی دانشگاه صنتی امیرکبیر به عنوان بزرگترین کتابخانه فنی و مهندسی پایتخت ایران، یکی از غنیترین کتابخانههای دانشگاهی در حوزه علوم پایه و فنی مهندسی در سطح منطقه به شمار میآید. این کتابخانه شامل کتابخانه مرکزی و ۱۶ کتابخانه اقماری در تهران و بندرعباس است که تأمین نیازهای اطلاعاتی مراجعین خود را در قالب کتاب، نشریه، مقاله، لوح فشرده و بانکهای اطلاعاتی برعهده دارد.همچنین خدمات رفاهی دانشگاه صنعتیامیرکبیر نیز شامل اداره امور فرهنگی و فوق برنامه، اداره امور خوابگاهها، اداره امور تغذیه، اداره رفاه دانشجویی، اداره تربیتبدنی و فوق برنامههای ورزشی و مرکز نشر، بهداشت و مشاوره میباشد.دانشگاه صنعتیامیرکبیر همانگونه که در سالیان گذشته به عنوان یکی از دانشگاههای موفق فنی و مهندسی کشور، در امور علمی و آموزشی و تربیت نیروی کارآمد، نقش سازندهای را در جهت شکوفایی صنعتی، اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی کشور ایفا نموده است براساس چشمانداز ترسیم شده، تلاش دارد تا با بهرهمندی از سیستمهای آموزشی و پژوهشی برتر، متعهد به پرورش پیشگامان علوم و فناوری در بالاترین سطوح منطقهای و بینالمللی باشد آنگونه که مبتنی بر مأموریت و اهداف راهبردی ۲۰ سال آینده، در زمره ۳۰۰ دانشگاه برتر دنیا و یکی از سه دانشگاه برتر خاور میانه محسوب شود.تاریخچهسر در قدیمی، خ حافظ، قسمت جنوب درب ورودیسر در قدیمی، خ حافظ، قسمت جنوب درب ورودیتاسیس و شکل گیری اولیه دانشگاه در آبان ماه ۱۳۳۵ است. در آن زمان، هسته اولیه دانشگاه، به عنوان "پلی تکنیک تهران" به منظور توسعه فعالیت های دو موًسسه فنی وقت، "انستیتو مهندسی راه و ساختمان" و "هنرسرای عالی" شکل گرفت. در سال ۱۳۳۶ اولین دوره دانشجویان از طریق آزمون داخلی پذیرفته شدند و از سال ۱۳۳۷ فعالیت آموزشی پلی تکنیک تهران، به طور رسمی با پنج رشته مهندسی: "برق و الکترونیک"، "مکانیک"، "نساجی"، "شیمی " و "راه و ساختمان" آغاز شد.با رشد تدریجی پلی تکنیک تهران تا سال ۱۳۵۷، پنج بخش به شرح زیر به دانشکده اضافه شد:* دانشکده فنی: این دانشکده هسته اصلی پلی تکنیک تهران را ایجاد کرده و از ۶ انستیتو یا گروه آموزشی تحت عنوان "مهندسی برق و الکترونیک"، "مهندسی شیمی و پتروشیمی"، "مهندسی نساجی و پلیمر"، "مهندسی مکانیک"، "مهندسی معدن" و " مهندسی صنایع" تشکیل شد.* دانشکده تربیت دبیر فنی و علوم: در سال ۱۳۵۵ با همکاری وزارت آموزش و پرورش تاسیس شد.* دانشکده علوم پایه و کامپیوتر: این دانشکده به منظور ارائه درس های پایه برای دانشجویان دیگر دانشکده ها ایجاد شد. دانشجویان این دوره ها، مدرک تحصیلی از دانشکده دریافت نمی کردند.* انستیتو تحصیلات تکمیلی و تحقیقات: به منظور اداره و سرپرستی مقطع کارشناسی ارشد و امور تحقیقاتی دانشگاه دایر شد. در آن زمان ۵ دوره کارشناسی ارشد و یک مؤسسه تحقیقاتی با عنوان "مرکز تحقیقات صنایع غذایی" زیر نظر این انستیتو اداره می شد.* سرپرستی مدرسه عالی راه و ساختمان نیز از سال ۱۳۵۶ به پلی تکنیک تهران واگذار شد و به این ترتیب این واحد به عنوان پنجمین بخش از پلی تکنیک تهران محسوب شد.دکتر محمدعلی مجتهدیدکتر محمدعلی مجتهدیپس از مهندس حبیب نفیسی بنیانگذار پلی تکنیک تهران، چند ماهی دکتر عابدی به جای وی ریاست پلی تکنیک را بر عهده داشت و سپس در اواخر سال ۴۱ دکتر مجتهدی رئیس اسبق دبیرستان البرز، به ریاست پلی تکنیک منصوب شد. دکتر مجتهدی خدمات بسیار زیادی برای پلی تکنیک انجام دادند و می توان گفت پلی تکنیک نیمی از شهرت و افتخار خود را مدیون دکتر مجتهدی میباشد. لازم به یادآوزی است که خدمات مهندس نفیسی در تأسیس و بنیانگذاری پلی تکنیک تهران با دشواریهایی که داشت و همچنین زحمات دکتر محمد علی مجتهدی در بالا بردن سطح علمی این دانشگاه در سالهای اولیه از اهمیت ویژهای برخوردار است.از خدمات دکتر مجتهدی می توان علاوه بر بالا بردن سطح علمی دانشگاه به احداث آمفی تاتر مرکزی و سالن غذاخوری و تکمیل دانشکده های مختلف اشاره کرد. وی که دکترای خود را در ریاضیات در کشور فرانسه به پایان رسانده بود، پس از انتصاب به ریاست پلی تکنیک، علاوه بر ایجاد تحولاتی در اعضاء هیأت علمی به تاسیس آمفی تئاتر، رستوران، زمین ورزش و تجهیزات آزمایشگاهی همت گمارد و نظمی خاص را در دانشگاه برقرار کرد. پس از پایان یافتن دوره سه ساله وی در سال ۱۳۴۴ اقدام به تأسیس دانشگاه جدیدی نمود که بعدها دانشگاه صنعتی شریف نام گرفت.بعد از دکتر مجتهدی، دکتر بینا حدود یک سال و نیم ریاست پلی تکنیک را بر عهده داشتند و در اوایل سال ۱۳۴۶ (یا اواخر سال ۴۵) مهندس نفیسی که از آمریکا بازگشته بودند، مجدداً به ریاست پلی تکنیک منسوب شدند. یکی از اقداماتی که ایشان در ریاست مجددشان برای پلی تکنیک انجام دادند، تهیه یک تا ریخ منسجم از پلی تکنیک بود، این کار توسط چند کارشناس یونسکو که مهندس نفیسی ازآنها دعوت به همکاری کرده بودند انجام شد.در اینجا به اختصار به نام روسای دیگر دانشگاه اشاره می کنیم:* دکتر یگانه حائری، اولین دکترای متالوژی در کشور (۱۳۴۸ - ۱۳۴۶)* دکتر محمد جعفر جد بابایی، دکترای مهندسی شیمی (۱۳۴۸ - ۱۳۴۶)* دکتر کاظم نجم آبادی (۱۳۵۴ - ۱۳۵۱)* دکتر حسین ماهبان، دکترای مکانیک (۱۳۵۶ - ۱۳۵۴)* دکتر سیروس شفیعی _دکترای معدن (۱۳۵۷ - ۱۳۵۶)* دکتر میری از دانشکده فنی دانشگاه تهران، از اواسط تیرماه ۵۷ به مدت چند ماه* دکتر مهدی از اساتید دانشکده مهندسی برق، از اول مهر ۵۷ تا انقلاب اسلامی* دکتر حسن فرید اعلم، استاد دانشکده صنایع، از پیروزی انقلاب اسلامی به مدت چند ماه* دکتر سید کمال الدین نیک روش دکترای برق (۱۳۶۰ - ۱۳۵۸)* دکتر حسن رحیم زاده، دکترای مکانیک (۱۳۶۱ - ۱۳۶۰)* دکتر علی اکبر رمضانیانپور (سرپرست دانشگاه) دکترایعمران (۱۳۶۱)* دکتر رضا حسینی ابرده، دکترای مکانیک (۱۳۶۲ - ۱۳۶۱)* دکتر محمد حسین سلیمی نمین، دکترای صنایع (۱۳۷۵ - ۱۳۶۲)* دکتر علیرضا رهایی، استاد دانشکده عمران (۱۳۷۶ - ۱۳۷۵)* دکتر عبدالحمید ریاضی _استاد دانشکده ریاضی (۱۳۸۰ - ۱۳۷۶)* دکتر سید احمد فهیمی فر، استاد دانشکده عمران (۱۳۸۰ - ۱۳۸۴)* دکتر علیرضا رهایی، استاد دانشکده عمران (۱۳۸۴ - تاکنون)بدیهست علاوه بر روسای دانشگاه، شکوفایی و درخشش دانشگاه صنعتی امیر کبیر در تمامی عرصه های علمی و صنعتی مرهون زحمات مسئولین، اساتید، رؤسای دانشکده ها، فارغ التحصیلان، کارکنان و دانشجویان این دانشگاه است که هر کدام به سهم خود در بالا بردن سطح علمی و افتخارات روز افزون پلی تکنیک از ابتدا تا کنون تلاش کرده اند.پلی تکنیک تهران در جریان انقلاب اسلامی، یکی از پایگاه های فعال دانشگاهی بود و در به ثمر رسانیدن انقلاب اسلامی نقش فعالی بر عهده داشت.پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، پلی تکنیک تهران در سال ۱۳۵۸ به دانشگاه تبدیل شد و به افتخار رادمرد تاریخ معاصر ایران "امیرکبیر"، که به گسترش و توسعه پایه های علم نوین و صنعت در کشور اهتمام داشت، به نام دانشگاه صنعتی امیرکبیر نامگذاری شد. این دانشگاه به منظور توسعه و گسترش در زمینه های فنی و مهندسی و همسویی با هدف های علمی و فرهنگی انقلاب تجدید سازمان یافت و در این راستا تحولات چشمگیری در آن صورت گرفت، اهم این تحولات به این شرح است:* دانشکده تربیت فنی و علوم، به علت مطابقت هدف های آن با مراکز تربیت معلم از دانشگاه صنعتی امیرکبیر جدا و در مجموعه دانشگاهی تربیت معلم قرار گرفت.* مدرسه عالی ساختمان، از دانشگاه صنعتی امیرکبیر جدا و به مجموعه ای تحت عنوان دانشگاه خواجه نصیر طوسی اضافه شد.* ایجاد دانشکده ها و دوره های جدید به خصوص دوره های تحصیلات تکمیلی، که منجر به تأسیس ۶ دانشکده جدید درطول سال های ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۴ شد.
